بازی ابزار مهمی برای یادگیر نوشتن است.
و بدین ترتیب نوشتن پیچیدهترین و سختترین مهارت زبانآموزی است و این پیچیدگی به دلیل انواع متفاوت آن است و هم به دلیل وجود جنبههای گوناگون.
یکی از انواع نوشتن همان رونویسی است که دانشآموز از روی یک نوشته دیگر تقلید میکند گرچه تاحدودی در پایه اول میتواند موثر باشد اما در پایههای بالاتر باید این روش کنار گذاشته شود زیرا در غیر این صورت باعث تقلید کور کورانه میشود و همین که این طریقه نوشتن او را بدون ابتکار بار میآورد و قدرت تفکر و استقلال را از او گرفته دقت و انگیزه را کم میکند و ایجاد بدخطی و غلط نویسی میشود.
و یکی از راهکار هایی است برای بهبود املای دانش اموز
در حیطه زبان آموزی، چهار رکن اصلی گوش دادن – صحبت کردن خواندن و نوشتن امروزه در دنیا به عنوان یک قانون مسلم پذیرفته شده، در آموزش تمامی زبان های دنیا و برنامه های آموزشی مدنظر قرار می گیرد.
در این چهار قدم به ترتیب نوشتن جایگاه چهارم را به خود اختصاص داده، چرا که سه امر گوش دادن و صحبت کردن و خواندن برای نوشتن مقدمه و پیش سازمان دهنده، و زمینه بوده و بالاترین سطح را به خود اختصاص داده است.
1- جمله سازی شفاهی : با تمرینامت شفاهی آمادگی ذهنی و روانی را در آنان به وجود آوریم.
شیوه های جمله سازی شفاهی عبارت است از :
الف) تمرین پرسش و پاسخ : این تمرین بر اساس مطالب درسی فارسی و یا کمک تصاویر انجام شود.
ب) دوباره سازی : در این شیوه از دانش آموزان می خواهیم جمله ای را که خوانده اند یا ما برای آنان خوانده ایم دوباره سازی کرده به زبان خود بازگو نمایند.
ج) جمله سازی : با کلمات داده شده در این شیوه از دانش آموزان می خواهیم با کلمات داده شده جمله هایی شفاهی بسازند.
2- تشخیص صحت جمله : در این تمرین با ارائه چند جمله صحیح و غلط از دانش آموزان می خواهیم صحت آن ها را تشخیص دهند. مثال : « حسن به مدرسه رفت. خرس پرواز. علی به خانه آمدیم. نانوایی باز است. ».....
حک کرده و نوشته است: این نیز بگذرد!
هم موسم بهار طرب خیز بگــــــذرد
هم فصل ناملایم پاییز بگــــــــــــذرد
گر نا ملایمی به تو کرد از قـضــــــــا
خود را مساز رنجه که این نیز بگـذرد
برای رفع بدخطی دانشآموزان، از سوی معلمان و پژوهشگران راهکارهای فراوانی معرفی شده است که برخی از آنها را ذکر می کنم:
در کلاس اول ابتدایی از مجربترین و علاقهمندترین معلمان استفاده شود.
تمهیداتی به عمل آید که معلم درس اول بتواند در حین آموزش از ابزارهای سمعی بصری استفاده کند.
مهارت نوشتن:
توسعه توانایی تبدیل نشانه های صوتی به نوشتاری(املا)، توسعه ی توانایی درست نویسی، خوانا نویسی وزیبا
نویسی،تعمیق عادات مطلوب درهنگغام نوشتن،استفاده ازنشانه های نگارشی ،توانایی بیان باورها،احساسات
وخواسته هادرقالب نوشته(انشا)،توانایی به کار گیری درست کلمات در جملات.
خواندن که مهارت زبانی است پیش نیاز یادگیری مهارت های غیر زبانی است.گوش دادن و سخن گفتن مهارت هایی هستند که کودک قبل از اموزش رسمی به انها رسیده است.
خواندن با صدا و خواندن بی صدا (صامت)انواعی از خواندن هستن:
همیشه وقتی وارد کلاس میشدم بلند صلوات میفرستاد به طوریکه صدایش از صدای دیگران قابل تشخیص بود. وقتی درس میدادم با شور و نشاط خاصی گوش میداد و پاسخ میگفت و وقتی بحثهای فرعی پیش میآمد او اوّلین کسی بود که بدون هراس با فارسی شکسته بسته و با لهجهی غلیظ اردو نظرش را میداد.
آن روز وقتی وارد کلاس شدم آهسته صلوات فرستاد و وقتی درس دادم بیصدا گوش کرد و وقتی سؤال کردم دستش را برای پاسخ بالا نبرد ... به چهرهاش دقیق شدم. پرسیدم: یاسمین خوبی؟
گفت بله خانم.
بچهها به اردو با هم چیزهایی گفتند و دیدم که دو قطره اشک از گوشهی چشمانش فروغلتید. به روی خودم نیاوردم و فکرکردم شاید کم حوصله است امروز.
وقتی درس را تمام کردم چند سؤال از شاگردان پرسیدم و دیدم که درس را خوب فهمیدهاند؛ یاسمین هم فهمیدهبود.
گفتم بچهها چی شده؟ یاسمین حال نداری امروز؟ گفت: چرا خانم چیزی نیست. . بچّهها گفتند: امروز صبح به او خبر دادهاند که گروهگهای وهّابی خواهر و شوهرخواهرش را جلوی در خانهشان در کراچی شهید کردهاند.
و من دیدم که یاسمین آهسته اشک ریخت. از او پرسیدم خواهرت بچّه داشت؟ شغلش چه بود؟
گفت یک دختر کوچولو دارد و با شوهرش در کراچی پرستار بودند. گفتم فاتحهای بخوانند و کمی دربارهی شهادت صحبت کردیم. بعد هم به او گفتم: چرا امروز به کلاس آمدی؟ برو استراحت کن. گفت: من به خاطر درس به اینجا آمده ام نمیتوانم به هر دلیلی غایب شوم.
سخن گفتن یا توضیح دادن یعنی فهماندن مطالب به دیگران که در روش های جدید تدریس از آن به عنوان مهارت های فرا زبانی سخن به میان آمده است استفاده از این خرده مهارت در کلیّه ی دروس کمک بسیار زیادی در یادگیری دروس و علاوه بر آن به تقویت مهارت سخن گفتن نیز می نماید مثلاً خلاصه ی درس را کدام یک از شما می تواند بخوبی بیان کند ،علی جان این مسأله رابرای دوستت توضیح بده ، برنامه ی دیشب تلویزیون را به صورت خلاصه برای دوستانت تعریف کن ،یکی از داستانهایی را که بلدی برای دوستانت بگو و.......